1. พระกุกุสันโธพระสัมมาสัมพุทธเจ้า จะมีพระแก้วขาวมีวรรณะใสดังเพชร มีหน้าตักกว้าง 20 วาหลังจากได้รับพุทธพยากรณ์ เป็นครั้งแรก จากพระพุทธเจ้า เมื่อสมัยเป็นพระโพธิสัตว์ หลังจากนั้น 8 อสงไขยแสนกัป ได้สร้างบารมีกับพระพุทธเจ้าประมาณ 37,024 พระองค์ เป็นศรัทธาพระพุทธเจ้า อายุไขย 40,000 พรรษา พระสรีระสูง 40 ศอก หรือ 20 เมตร บำเพ็ญทุกขกิริยาชาติสุดท้าย 10 เดือน พุทธรังษีสร้านไปไกล 10 โยชน์ หรือ 160 กิโลเมตร
2.พระโกนาคมพระสัมมาสัมพุทธเจ้า จะมีพระแก้วเหลืองมีวรรณะดังบุษราคัม ประจำองค์ มีหน้าตัก 15 วา หลังจากได้รับพุทธพยากรณ์เป็นครั้งแรกจากพระพุทธเจ้า เมื่อครั้งสมัยเป็นพระโพธิสัตว์ หลังจากนั้น 8 อสงไขยแสนกัป ได้สร้างบารมีกับพระพุทธเจ้าประมาณ 37,024 พระองค์ เป็นศรัทธาพระพุทธเจ้า อายุไข 30,000 พรรษา พระสรีระสูง 30 ศอก หรือ 15 เมตร บำเพ็ญทุกขกิริยาชาติสุดท้าย 1 เดือน พุทธรังษีสร้านไปไกลตามแต่พระประสงค์
3. พระกัสสปพระสัมมาสัมพุทธเจ้า มีพระแก้วน้ำเงินมีวรรณะดังไพลิน มีหน้าตัก 10 วา หลังได้รับพุทธพยากรณ์ เป็นครังแรกจากพระพุทธเจ้า เมื่อสมัยเป็นพระโพธิสัตว์ หลังจากนั้น 8 อสงไขยแสนกัป ได้สร้างบารมีกับพระพุทธเจ้า 37,024 พระองค์ เป็นศรัทธาพระพุทธเจ้า อายุไข 20,000 พรรษา พระสรีระสูง 20 ศอก หรือ 10 เมตร บำเพ็ญทุกกิริยาชาติสุดท้าย 7 วัน พุทธรังษีสร้านไปไกล ตามแต่พระประสงค์
4. พระศากยมุณีโคดมพระสัมมาสัมพุทธเจ้า มีพระแก้วสีเขียวมีวรรณะดังมรกต หน้าตัก 5 วาหลังจากได้รับพุทธพยากรณ์เป็นครั้งแรกจากพระพุทธเจ้า เมื่อสมัยเป็นพระโพธิสัตว์ หลังจากนั้น 4 อสงไขยแสนกัป ได้สร้างบารมีกับพระพุทธเจ้า 24 พระองค์ (ข้อมูลเดิม) อาจมากกว่านี้ เป็นปัญญาพุทธเจ้า อายุไข 80 พรรษา พระสรีระสูง 4 ศอก หรือ 2 เมตร บำเพ็ญทุกกิริยา ชาติสุดท้าย 6 ปี *** พุทธรังษีสร้านไปข้างละ 1 วา เป็นปกติ
5. พระศรีอริยเมตตรัยสัมมาสัมพุทธเจ้า มีพระแก้วแดงวรรณะดังทับทิมทรงเครื่องจักรพรรดิ์ หน้าตัก 20 วา หลังจากได้รับพุทธพยากรณ์ เป็นครั้งแรกจากพระพุทธเจ้า เมื่อสมัยเป็นพระโพธิสัตว์ หลังจากนั้น 16 อสงไขยแสนกัป ได้สร้างบารมีกับพระพุทธเจ้า 477,029 พระองค์ เป็นวิริยะพุทธเจ้า อายุไขย 80,000 พรรษา พระสรีระสูง 80 ศอก หรือ 40 เมตร บำเพ็ญทุกขกิริยาชาติสุดท้าย 7 วัน พุทธรังษีสร้านไปไกล กำหนดไม่ได้
พระแก้วบารมีประจำองค์ เป็นเสมือนพุทธมณีปฏิมา แห่งบารมีรวมสูงสุดของแต่ละพระองค์ พระแก้วบารมีแต่ละพระองค์ นั้นจะช่วยคอยค้ำจุนอายุพระศาสนาของพระพุทธเจ้าแต่ละพระองค์ตลอดไป เรื่องพระแก้วบารมีประจำองค์พระพุทธเจ้า 5 พระองค์ในภัทรกัปนี้ ในกาลต่อมาในสมัยแห่งองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าสมณโคดม ได้มีผู้มีจิตเลื่อมในในคุณแห่งพระรัตนตรัยเป็นจำนวนมาก ที่จะสร้างพระพุทธปฏิมากร ด้วย วัสดุล้ำค่า เช่น ทองคำ เงิน และแก้วมณีรัตนชาติทั้งหลาย เพื่อ ถวายเป็นพุทธบูชา แลค้ำจุนพระศาสนาให้ครบถ้วน 5000 ปี ในบรรดาของมีค่าต่าง ที่จะนำมาสร้างพระ แก้วมณีต่าง ๆ ถูก นำมาสร้างพระเป็นจำนวนมาก เพราะถือว่าแก้วบารมีมณีเป็น ของสูงค่าหาได้ยาก เป็นแก้วมณีสำคัญแห่งบารมีผู้สร้าง และ เป็นแก้ววิเศษมีเทวดารักษา
พระแก้วบารมีประจำองค์ เป็นเสมือนพุทธมณีปฏิมา แห่งบารมีรวมสูงสุดของแต่ละพระองค์ พระแก้วบารมีแต่ละพระองค์ นั้นจะช่วยคอยค้ำจุนอายุพระศาสนาของพระพุทธเจ้าแต่ละพระองค์ตลอดไป เรื่องพระแก้วบารมีประจำองค์พระพุทธเจ้า 5 พระองค์ในภัทรกัปนี้ ในกาลต่อมาในสมัยแห่งองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าสมณโคดม ได้มีผู้มีจิตเลื่อมในในคุณแห่งพระรัตนตรัยเป็นจำนวนมาก ที่จะสร้างพระพุทธปฏิมากร ด้วย วัสดุล้ำค่า เช่น ทองคำ เงิน และแก้วมณีรัตนชาติทั้งหลาย เพื่อ ถวายเป็นพุทธบูชา แลค้ำจุนพระศาสนาให้ครบถ้วน 5000 ปี ในบรรดาของมีค่าต่าง ที่จะนำมาสร้างพระ แก้วมณีต่าง ๆ ถูก นำมาสร้างพระเป็นจำนวนมาก เพราะถือว่าแก้วบารมีมณีเป็น ของสูงค่าหาได้ยาก เป็นแก้วมณีสำคัญแห่งบารมีผู้สร้าง และ เป็นแก้ววิเศษมีเทวดารักษา
ดังจะกล่าวถึงพระแก้วบารมีอีกองค์ หนึ่ง คือ พระแก้วเสตังคมณี สร้างจากแก้วบารมี มณีขาว ใสบริสุทธิดังเพรชน้ำค้าง เป็นคติของกษัตริย์ให้สมัยโบราณที่ จะสร้างพระแก้วบารมี แห่งพระองค์ที่จักเป็นที่ปกป้องคุ้มครอง บ้านเมือง แลสืบต่ออายุพระศาสนาให้ครบถ้วน 5,000 ปี เป็น พระแก้วบารมีแห่งองค์พระนางเจ้าจามเทวีจอมนางผู้เป็น กษัตริย์แห่งเมืองหริภุญไชย และในสมัยพระองค์ทรงถือได้ว่า เป็นผู้ที่ได้สร้างพระแก้วบารมีเป็นจำนวนมากที่สุด มีหลากหลาย สีสัณวรรณะ แกะสลักโดยช่างฝีมือเอก ถวายไว้บรรจุตามพระ ธาตุเจดีย์ต่าง ๆ ที่มีจำนวนมากคือพระแก้วบารมีกรุเมืองฮอด*
ตำนานพระแก้วขาวเสตังคมณี หลังจากพระพุทธเจ้าปรินิพพาน ได้ 700 ปี ในวันเพ็ญ เดือน 7พระสุเทวฤาษีได้นำดอกจำปา 5 ดอก ขึ้นไปบูชาพระ จุฬามณียังดาวดึงส์ ได้พบปะสนทนากับพระอินทร์ ฯ จึงบอกแก่ สุเทวฤาษีว่า ขึ้น เดือนวิสาขะเพ็ญที่ ลวะรัฐจะสร้างพระพุทธ มณีปฏิมากรด้วยแก้วขาว ครั้นท่านฤาษีกลับจากเทวโลกแล้ว จึง ไปสู่เมืองละโว้ ขณะนั้นพระยารามราชเจ้าเมืองละโว้กับพระ กัสสปะเถระเจ้าจะสร้างพระแก้วขาว ซึ่งพระอรหันต์ได้นำแก้ว ขาวมณีบริสุทธิ์บุษยรัตนมาจากจันทเทวบุตร และขอให้พระ วิษณุกรรมมาเนรมิต สำเร็จเป็นองค์พระปฏิมากรล้ำค่า พระสุเทวฤาษี และฤาษีองค์อื่น ๆ ได้ประชุมช่วยในการสร้างองค์พระ เป็นจำนวนมาก ครั้นสำเร็จ ก็อัญเชิญพระบรมธาตุบรรจุในการ สร้างองค์พระแก้วขาวด้วย
พระบรมธาตุบรรจุในพระแก้วขาว 4 พระองค์ 1.พระโมลี(กระหม่อม) 2.พระนลาต(หน้าผาก) 3.พระอุระ(หน้าอก) 4. พระโอษฐ์(ปาก) เมื่อสร้างเสร็จพระแก้วขาวได้ประดิษฐานอยู่ที่กรุง ละโว้ สืบมาเป็นเวลานาน เมื่อพระฤาษีที่เป็นบรมครูแห่งพระ นางเจ้าจามเทวี ได้สร้างพระนครหริภุญชัย กับฤาษีทั้ง 108 ตน สำเร็จ ได้ใช้ให้ควิยะอำมาตย์ ไปเชิญพระนางเจ้าจามเทวี พระธิดา ของเจ้ากรุงละโว้ มาครองเมืองหริภุญชัย พระนางจึง ของอนุญาติจากพระราชบิดา นำพระแก้วเสตังคมณีมา ประดิษฐาน ณ เมืองนครลำพูนหริภุญชัย เพื่อเป็นพระแก้วบารมีประจำพระองค์ ปกปักรักษาบ้านเมือง สืบพระศาสนาให้ถาวร
พระแก้วขาวเสตังคมณีได้มาประดิษฐานอยู่เมืองหริภุญชัยนานหลายร้อยปี บรรดากษัตริย์ราชวงค์ลำพูน แลราช วงค์อื่น ๆ ต่างเคารพบูชาพระแก้วเสตังคมณี เป็นพระแก้วบารมี ประจำองค์ สืบมา และยังได้สร้างหอพระแก้วเป็นที่ประดิษฐาน ในพระราชวัง พระแก้วขาวประดิษฐานอยู่นคร หริภุญชัย มาจน ถึงรัชสมัยพระยายีบา เป็นกษัตริย์ครองเมือง ในครั้งนั้นพระ เจ้าเม็งรายเป็นเจ้านครเงินยวง (เชียงแสน) ได้ยกทัพไปปราบ เมืองต่าง ๆ ตกเป็นเป็นเมืองขึ้นเป็นอันมาก แต่พระนครหริภุญ ชัยมีกำลังกล้าแข็งเป็นอันมาก พระองค์จึงคิดอุบายให้ขุนอ้าย ฟ้า คนสนิท ไปทำการจารกรรม และทำให้แตกความสามัคคี นานถึง 7 ปี เมื่อได้โอกาสจึงส่งข่าวให้พระเจ้าเม็งรายยกทัพไป ตี จนถึงศักราช 1824 ได้ทำศึกโดยใช้ธนูไฟยิงเข้าไปเผาบ้าน เมือง แลราชวังเป็นการเสียหายอย่างมาก แต่มีเหตุแห่งพระแก้ว ขาวบารมีที่สถิตอยู่ในหอพระแก้ว ไม่ได้ถูกไฟไหม้แต่อย่างใด จึงทำให้ พระเจ้าเม็งรายเกิดพระราชศรัทธา อัญเชิญพระแก้ว ขาวมาประดิษฐานที่นครเงินยวงเชียงแสน และทรงถือว่าเป็น พระแก้วบารมีประจำพระองค์ และบ้านเมืองตลอดมา การสร้างพระแก้ว จากแก้วมณีล้ำค่า เป็นพระแก้วบารมี ประจำองค์พระมหากษัตริย์ ด้วยบารมีแห่งพระแก้วจะปกป้องคุ้ม ครองบ้านเมืองให้มีความอุดมสมบูรณ์ และเพื่อสืบพระศาสนา ให้ครบถ้วน 5,000 ปี ตามพุทธพยากรณ์
ในกาลต่อมาพระมหากษัตริย์ หลายพระองค์ที่มีพระบรม เดชานุภาพมาก จะถือตามคติการสร้างพระแก้วบารมีประจำ พระองค์ และได้มีการสร้างพระแก้วที่สำคัญอีกหลายองค์ใน เวลาต่อมา คือ
1.พระแก้วบุษราคัม 2.พระแก้วขาวเพชรน้ำค้าง 3.พระแก้วโกเมน 4.พระแก้วไพฑูรย์ 5.พระแก้วขาวบุษยรัตน (พระแก้วหยดน้ำค้าง) 6.พระแก้วขาวบุษยรัตน์จักรพรรดิพิมลมณีมัย 7. พระแก้วดอนเต้า
พระแก้วสำคัญทั้ง 7 องค์นี้จะกล่าวถึงประวัติในกาลต่อไป -พระแก้วบุษราคัม ประดิษฐาน อยู่ที่ วัดศรีอุบลรัตนาราม -พระแก้วขาวเพรชน้ำค้าง อยู่ที่ วัดสุปัฏนาราม -พระแก้วโกเมน อยู่ที่วัดมณีวนาราม -พระแก้วไพฑูรย์ อยู่ที่วัดทุ่งศรีเมือง เป็นพระแก้วบารมีคู่บ้านคู่เมือง อุบลราชธานี -พระแก้วบุษยรัตน(พระแก้วขาวหยดน้ำค้าง) ปัจจุบัน ประดิษฐานอยู่ที่ เมืองยโสธร -พระแก้วขาวบุษยรัตน์จักรพรรดิ์พิมลมณีมัย ปัจจุบัน ประดิษฐานอยู่ที่พระที่นั่งอัมพรสถาน พระราชวังดุสิต กรุงเทพมหานคร -พระแก้วดอนเต้า ปัจจุบันประดิษฐานอยู่ที่ พระธาตุลำปาง หลวง เมือง ลำปาง พระแก้วบารมีทั้งหลาย ส่วนใหญ่สร้างจากทางเหนือ ของ ประเทศ แต่เมื่อมีภัยแห่งสงคราม หรือบ้านเมืองเกิดภัยพิบัติ ต่าง ๆ พระแก้วก็จะถูกอัญเชิญไปประดิษฐานในที่อันควรหรือ มี การนำพระแก้วไปเก็บไว้ในเมืองที่เป็นที่ตั้งแห่งพระศาสนา เมืองอุบลราชธานี นับว่าเป็นเมืองสำคัญยิ่งที่มีพระแก้วคู่บ้านคู่เมืองมาประดิษฐานถึง 4 พระองค์ หากมีเมื่อถึงเวลาอันควร ก็จะมีพระแก้วปรากฏขึ้นอีก นับเมื่อถึงเวลาพระศาสนาจะเจริญรุ่งเรืองตั้งมั่นตลอดไป
